مسئولیت اجتماعی شرکتی

اخیرا مفهوم مسئولیت اجتماعی شرکتی CSR (Corporate Social Responsibility)به مسئله‌ای مهم و درحوزه شرکت‌ها تبدیل شده است. این مفهوم جزیی از استراتژی شرکت‌های بزرگ و معتبر جهانی است. همچنین در کشورهای توسعه یافته و رو به رشد از سوی دولت‌ها، سازمان‌ها دنبال می‌شود. تقریبا ۶۰ سال از مطرح شدن مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها، سازمان‌ها و کسب و کارها می‌گذرد، ولی هنوز این مفهوم در ایران جایگاهی پیدا نکرده است. اهمیت به مسئولیت اجتماعی در شرایط بحران اقتصادی ایران می تواند گره از بسیاری مشکلات اجتماعی و اقتصادی بگشاید.

مسئولیت اجتماعی چیست

مسئولیت اجتماعی مجموعه وظایفی است که یک سازمان باید در قبال جامعه‌ای که در آن فعالیت می‌کند انجام دهد. این موارد می‌توانند در زمینه اقتصاد، حمایت از محیط زیست، کیفیت زندگی شهروندان، کنترل آلودگی، برابری در استخدام و کیفیت تولید مطرح شوند. توقعی که جامعه از تجارت دارد دیگر با مقاصد اقتصادی مرتفع نمی‌گردد بلکه مسئولیت شرکت‌ها دامنه وسیعی را شامل می شود. شرکت‌هایی که خود را نسبت به جامعه مسئول بدانند نه تنها دارای یک سیاست پر هزینه تلقی نخواهند شد بلکه سرمایه گذاری انسانی انجام داده‌اند و بقای خود را تضمین می‌کنند. هیچ فردی نمی‌تواند ادعای مسئولیت پذیری داشته باشد مگر اینکه از خود شروع کرده باشد و عمل به این مفهوم را ابتدا در حریم شخصی خود انجام داده باشد.

 بخوانید: آیا شبکه اجتماعی درون سازمانی به تعامل پرسنل در یک سازمان / شرکت کمک می‌کند ؟

سابقه پیدایش

نخستین بار مسئولیت اجتماعی شرکتی در دهه ۲۰ مطرح شد، ولی به دلیل اوضاع نابسامان اقتصادی و جنگ مورد توجه قرار نگرفت. در دهه ۱۹۶۰ مدل های اولیه این مفهوم طراحی شد که مسئولیت اجتماعی هر شرکت را بالاتر از باقی مسئولیت‌ها می‌دانست. سازمان‌های مهم بین المللی مانند سازمان ملل متحد، بانک جهانی و … نیز این طرح را تایید کردند و دستورالعمل‌های کاری برای آن بوجود آوردند. CSR مفهومی است که شرکت‌ها تصمیم می‌گیرند در کنار تجارت جامعه بهتری بسازند و مسائل زیست محیطی و اجتماعی را جدی بگیرند. سازمان جهانی استاندارد تعریف مشخصی برای مسئولیت اجتماعی ارائه کرده است که هفت مورد مهم را پوشش می‌دهد.

۱-رهبری سازمانی

۲-توسعه و درگیر کردن جامعه

۳-حقوق بشر

۴-حقوق نیروی کار

۵-محیط زیست

۶-اقدامات عملیاتی منصفانه

۷-رضایت مشتری

بخوانید: منابع انسانی و برداشت ما از آن (قسمت اول)

مسئولیت اجتماعی در ایران

مسئولیت اجتماعی از قدیم در ایران در قالب فعالیت‌های اجتماعی مانند وقف، قرض الحسنه، ساخت مدرسه و مسجد ظاهر شده است. همچنین سرمایه داران با کمک به کارگران در زمان بیماری و ازدواج این نقش را درقالب‌های نیکوکارانه ایفا می‌کردند. سپس با پیشرفت صنعت و رشد بخش خصوصی در سال های اخیر در ایران مفهوم مسئولیت اجتماعی به شکل نوین و غیر سنتی مطرح شد. این مسئولیت یک وظیفه برای شرکت‌ها است و برای انجام آن نباید برتری یا امتیاز ویژه‌ای بگیرند. متاسفانه به دلیل فضای اقتصادی ایران اکثر شرکت‌ها این وظیفه را به عنوان هزینه و عقب ماندن از فضای رقابتی در نظر می‌گیرند. در دهه گذشته با روی آوردن سازمان ها به اخذ گواهینامه‌هایی مانندکیفیت زیست محیطی به پذیرش مسئولیت اجتماعی روی آوردند.

برخی از شرکت‌ها نیز این گواهینامه‌ها را برای جذب سرمایه گذار خارجی مهم می‌دانند. البته شرکت‌هایی نیز وجود دارند که طرح‌های عمرانی و آموزشی را در این قالب انجام می‌دهند. در ایران مسئولیت اجتماعی در مفهوم توسعه پایدار بوجود آمده و برنامه توسعه سازمان ملل این مفهوم را در قالب اهداف توسعه هزاره مطرح کرده. ایران در سال ۲۰۰۰ به توسعه هزاره ملحق شده و بر اساس آن کشورها تعهد داده‌اند تا سال ۲۰۱۵ در خصوص اهدافی چون ریشه کن کردن فقر، کاهش مرگ کودکان، بیماری ایدز، آموزش همگانی، محیط زیست پایدار و … تلاش کنند.

بخوانید: منابع انسانی و برداشت ما از آن (قسمت دوم)

نتیجه گیری

با مطرح شدن مسئولیت اجتماعی در ایران متاسفانه هنوز به صورت فراگیر درنیامده و در اولویت شرکت‌ها در نیامده است. توسعه این طرز فکر نیازمند آگاهی عمومی است. برای رشد و توسعه فرهنگ مسئولیت اجتماعی کشور نیازمند آگاهی و آموزش در این زمینه است. جدای از این مساله هر فردی که در قالب مدیر یک کسب و کار هرچند کوچک فعالیت می‌کند، باید خود را مسئول جامعه بداند و حتی از انجام کارهای کوچک وتاثیر گذار دریغ ننماید. در وضعیت فعلی ایران به دلیل رکود اقتصادی و اپیدمی بوجود آمده جامعه ما بیش از هر زمانی نیازمند به کار گرفتن این مفهوم است. خوشبختانه شرکت‌های بسیاری با انواع خدمات و آموزش‌های رایگان در این زمینه برای انجام این وظیفه تلاش می‌کنند. امیدواریم روزی مسئولیت اجتماعی در ایران به صورت یک فرهنگ همگانی در بیاید.

پانچ کارت نیز در این زمینه دین خود را ادا کرده و در این موقعیت با ارائه خدمات رایگان سرویس خود در کنار هم وطنان است. اگر شما هم صاحب یک کسب و کار هستید و با دورکار کردن پرسنل از سلامتی آن ها دفاع می‌کنید می توانید از خدمات نرم افزار مدیریت منابع انسانی و کنترل تردد پانچ کارت رایگان استفاده کنید.

دانلود اپلیکیشن پانچ کارت